Samen meer mentale gezondheid in Twente
Op 24 maart 2023 werden verschillende partners uit het Sociaal Domein, huisartsenzorg, ggz en verslavingszorg uitgenodigd door Mediant en Menzis voor een eerste regionale bijeenkomst getiteld ‘Samen meer mentale gezondheid in Twente’. De aanleiding hiervoor is dat de wachttijden in de ggz al jaren in heel Nederland te lang zijn, ook in de regio Twente. Dat komt niet alleen door een toenemende hulpvraag van mensen met psychische klachten, maar ook door de schaarste aan personeel. In het Integraal Zorg Akkoord (IZA) wordt over dit thema de volgende opgave beschreven: Om ook in de toekomst kwalitatief goede ondersteuning en zorg te kunnen leveren aan mensen met psychische klachten en psychiatrische aandoeningen, zullen we de zorg met alle betrokken partijen anders en beter moeten organiseren. |
Maar hoe realiseer je dit in de regio Twente met alle partijen die betrokken zijn? Hoe zorgen wij er samen voor dat mensen met psychische klachten de juiste ondersteuning en zorg krijgen voor de werkelijke hulpvraag? Hoe kunnen we vloeiende overgangen van de ene naar de andere (zorg)professional organiseren, zodat er meer vaart in het proces komt en mensen sneller geholpen worden door de juiste persoon op de juiste plek? Kort gezegd: ‘Hoe zorgen wij samen voor meer mentale gezondheid voor de Twentse burger’.
Samenwerking met verschillende partijen
Met deze uitdagende opgave zijn Mediant en Menzis ondersteund door Roset aan de slag gegaan. Pascal de Bruin (Menzis), Erica Rompelman (Menzis) en Yvette Haaker (Mediant) zijn betrokken bij het tot stand komen van de eerste netwerkbijeenkomst, die op 24 maart jl. is georganiseerd. Voor deze tafel werden partners uit het Sociaal Domein, huisartsenzorg, ggz, en verslavingszorg in de regio Twente uitgenodigd.
Pascal de Bruin legt uit: “Het oprichten van de samenwerkingstafel heeft best wat voeten in aarde gehad, ondanks dat iedereen graag wilde meewerken. Dat heeft er vooral mee te maken dat je van tevoren niet precies weet welke richting het op gaat, maar dat je eigenlijk wel wil dat alle betrokkenen zich verantwoordelijk voelen voor het succes van de samenwerkingstafel. Dat is best veel gevraagd van de deelnemers. Om het proces te versnellen is het heel belangrijk een onafhankelijke partij aan te haken, die een brug kan slaan tussen de verschillende domeinen. Roset is dan een logische keuze. Ook omdat zij kennis hebben van de zorg en ervaring met samenwerken en veranderen”.
Rol van Roset
De adviseurs van Roset hebben voorafgaand aan de eerste samenwerkingstafel interviews afgenomen bij betrokkenen, waarbij vooral gevraagd is naar uitdagingen die je alleen samen kunt oppakken. Hieruit was duidelijk een rode draad te herleiden, die op de bijeenkomst van 24 maart 2023 is teruggekoppeld als vertrekpunt voor de samenwerkingstafel. Ook werden de eerste oplossingsrichtingen die uit de interviews te destilleren waren, toegelicht.
De bijeenkomst op 24 maart 2023
Voor de eerste samenwerkingstafel schoven zo’n 40 mensen vanuit verschillende disciplines aan, bijvoorbeeld de drie grootste Twentse gemeenten, afgevaardigden van de huisartsenverenigingen, ggz-instellingen, verslavingszorg, een aantal partijen uit het Sociaal Domein, maar ook vrijgevestigde zorgaanbieders.
Plenair deel
De bijeenkomst startte met een plenair deel, met als doel elkaar beter te leren kennen. Veel van de mensen kenden elkaar al wel van andere tafels (met andere thema’s), maar de samenstelling van deze tafel was uniek en nog nooit eerder georganiseerd.
“Elkaar leren kennen is ontzettend belangrijk. Zonder elkaar écht te kennen is er geen vertrouwen en zonder vertrouwen is er geen samenwerking. Daarnaast is het belangrijk om je te realiseren dat niemand bij voorbaat tegen samenwerken is, maar wat mensen onder samenwerking verstaan is voor iedereen anders”, aldus Pascal.
“Dat dezelfde groep mensen ook voor andere tafels met andere thema’s worden uitgenodigd is meteen ook een kritisch geluid, dat wij opvingen”, vult Erica Rompelman aan. “We zullen in de toekomst steeds goed moeten kijken of er tussen tafels onderling overlap is en of het echt nodig is om een tafel op te richten. We moeten ons niet te veel richten op alleen een knelpunt, maar het kan wel een legitimatie zijn om met elkaar aan tafel te gaan. Waar het om gaat is het overkoepelende thema en de strategische uitdaging die we samen hebben. Kunnen we deze uitdaging benoemen en acties bedenken die bijdragen aan een oplossing.”
Break-out in kleine groepen
Na de kennismaking ging de groep in kleinere groepjes uiteen om antwoord te vinden op de vraag of de urgentie voor verandering in de ggz herkenbaar is en of er kansen zijn om met anderen samen te werken aan oplossingsrichtingen die bijdragen aan meer mentale gezondheid. Na een gezamenlijke terugkoppeling bleken er twee sporen te zijn om op verder te gaan in een vervolgbijeenkomst:
- Het organiseren van een lerend netwerk.
Er worden in de regio lokaal al veel samenwerkingsinitiatieven ontwikkeld, die passen in de gewenste verandering zoals onder meer geschetst in het IZA. Door ervaringen met elkaar te delen kunnen we van elkaar leren. - Een regiogroep die werkt aan een regiovisie.
Er moet antwoord op de vraag komen hoe we het samen anders moeten gaan doen. Er zijn op 24 maart nog geen concrete afspraken gemaakt om tot zo’n visie te komen, maar Menzis zal bij de volgende bijeenkomst met een voorzet komen.
“Het was goed om te zien dat alle partijen zich zo aan het thema verbinden en dat mentale gezondheid ook echt ervaren wordt als een onderwerp waar we allen samen aan moeten werken. Die samenwerking is van groot belang om de juiste zorg op het juiste moment te bieden”, benadrukt Yvette Haaker.
De vervolgbijeenkomst op 14 juli 2023
Omdat er veel behoefte is om praktijkvoorbeelden van samenwerkingsinitiatieven te bespreken, zal de vervolgbijeenkomst, die op 14 juli in samenwerking met Roset wordt georganiseerd, voornamelijk in het teken staan van spoor 1; het lerend netwerk. Er zullen initiatieven uit Almelo, Hengelo en Enschede worden gepresenteerd om duidelijk te krijgen waar men in de praktijk in de samenwerking tegenaan gelopen is en hoe deze issues zijn overwonnen. Hierover zullen wij later verder berichten.
“We hebben gemerkt dat er bij de eerste samenwerkingstafel veel energie vrijkwam in de groep. Iedereen was ervan overtuigd dat het anders moet en was op inhoud eigenlijk al een stuk verder dan wat wij verwacht hadden. Daarom is het in de volgende bijeenkomst enorm belangrijk om echt met concrete voorbeelden te komen en aandacht te besteden aan het lerend netwerk”, aldus Pascal.