Waardegedreven zorg bij oncologie

Een praktijkvoorbeeld ter inspiratie

Oncologische behandelingen en/of operaties zijn intensief en vragen tijd voor herstel. Vooraf trainen (door het Maxima Medisch Centrum ‘prehabilitatie’ genoemd [1]) zorgt dat patiënten fitter de behandeling ondergaan en sneller herstellen van de behandeling. Zeker voor risico patiënten is dit het geval. Prehabilitatie, maar ook een deel van de revalidatie kan prima buiten de setting van het ziekenhuis plaatsvinden. Wel is afstemming nodig tussen zorgpartijen in de ‘zorgketen’. Waarde wordt toegevoegd vanuit de verschillende expertises, toegang van de zorg wordt dichtbij huis georganiseerd, ligduur in het ziekenhuis neemt af en zorgpartijen nemen deel aan verbetercycli om te komen tot nog betere zorg of flow in het proces. Hoe ziet zoiets er uit in waardegedreven keten die ook nog eens als een bundel wordt gefinancierd?

Zorgverzekeraar ‘Mijn-Beste-Zorg’ maakt afspraken met Ziekenhuis RegioZorg over een bundelfinanciering van zorg voor darmkanker. In deze zorg zijn de fasen die de patiënt doorloopt: diagnostiek – eerste lijn – ziekenhuis– eerste lijn betrokken. Immers, de patiënt ondergaat diagnostiek, krijgt een behandelvoorstel, prehabilitatie vindt plaatst in de eerste lijn door o.a. de fysiotherapeuten de oncologieverpleegkundige, behandeling in het ziekenhuis en revalidatie en nabehandeling deels in ziekenhuis en eerste lijn. Inhoudelijke afspraken zijn gemaakt over wie wat doet in het proces. In de nabehandeling is een aandachtspunt de psychosociale zorg, die vaak pas in een latere fase kan optreden. Tussen betrokken zorgprofessionals en zorgverzekeraar ‘Mijn-Beste-Zorg’zijn resultaatafspraken gemaakt voor de verschillende fasen. De zorgverzekeraar benchmarkt kosten voor zorg met vergelijkbare patiënten elders in het land. De bundelfinanciering loopt via Ziekenhuis RegioZorg en zij verzorgen de declaraties met de contractpartners.

Ziekenhuis RegioZorg monitort de landelijke indicatoren op het gebied van darmkanker. In de afspraken met de zorgverzekeraar zijn resultaatafspraken gemaakt over verkorting van de opnameduur en de snelheid waarmee signalen van psychosociale problematiek wordt opgespoord in relatie tot het functioneren van patiënten. Kortere ligduur en minder complicaties zijn gerelateerd aan de prehabilitatie. Een snellere opsporing en begeleiding van psychosociale problematiek draagt bij aan welbevinden, sociale deelname en terugkeer naar werk. Alle zorgprofessionals dragen bij aan deze resultaatafspraken.

Inhoudelijk zijn afspraken gemaakt over de prehabilitatie. De rol van de huisarts, fysiotherapie, diëtisten en oncologisch verpleegkundigen. Prehabilitatie gaat over goed voorbereiden voor de operatie en bevat onderdelen als krachttraining, voeding en mentale (voor)bereiding. Deelname gebeurd op basis van voorselectie van een risicogroep, die op ongeveer 40% van het totaal wordt geschat. De interventie in het ziekenhuis is goed doorontwikkeld en volgens reguliere standaarden. In de nabehandeling vervult de oncologieverpleegkundige een belangrijke rol. Een klein deel van de patiëntenkrijgt nabehandeling in de eerste lijn van bijvoorbeeld fysiotherapeut of diëtist.Met online tools kunnen patiënten ook na afronding van het ziekenhuistrajectcontact houden met de oncologieverpleegkundige. Als klachten bij de huisarts gemeld worden, kan snel opgeschaald en verwezen worden naar gepaste begeleiding. Begeleiding heeft alleen zin als dit waarde toevoegt in het welbevinden, sociale deelname en/of terugkeer naar werk.

Peter Nijhof, adviseur Roset

[1] https://www.mmc.nl/nieuws/4766/fitte-patienten-herstellen-sneller-operatie/