Zorgnetwerk Zenderen

18 mei 2017

Hoe kunnen we de zorg in Twente toekomstbestendig maken met de burger als centraal vertrekpunt?

Het zorgnetwerk Zenderen is een samenwerking tussen verschillende zorgpartijen in Twente. De samenwerking heeft kenmerken van een netwerkorganisatie. Er is geen hiërarchische structuur en samenwerking ontstaat op het snijvlak van gezamenlijke onderwerpen en belangen. Op deze webpagina leest u meer over de huidige taak en functie van het zorgnetwerk, over ontstaan en ontwikkeling en de projecten in het zorgnetwerk Zenderen.

Ontstaan en ontwikkeling

In 2013 nam de huisartsenkring Twente het initiatief tot een aantal regionale bijeenkomsten over toekomstbestendige zorg in de regio Twente. Samen met verschillende zorgorganisaties leidde dit tot het ontstaan van het samenwerkingsinitiatief ‘Zenderen’; later het Zorgnetwerk Zenderen genoemd. Voor ieder thema waaraan partijen gezamenlijk invulling wilden geven, werd een bestuurlijke themagroep ingesteld. De volgende vijf bestuurlijke themastuurgroepen werden benoemd:

Zorgpartners

Het aantal partners van Zenderen is de afgelopen drie jaar meer dan verdubbeld. Zorgnetwerk Zenderen begon in 2012 met een kleinschalige conferentie en netwerkbijeenkomst in het plaatsje Zenderen met ongeveer 50 deelnemers. Deze conferentie werd geïnitieerd door de Landelijke Huisartsenvereniging (LHV) Kring Twente. In oktober 2015 vond de derde netwerkbijeenkomst plaats, waaraan meer dan 100 zorgbestuurders en zorgverleners deelnamen vanuit verschillende gebieden van de gezondheidszorg, waaronder gemeenten, de VVT-sector, GGZ-professionals en acute zorgverleners. Wilt u meer weten over de geschiedenis van Zenderen? Klik dan hier.

Momenteel heeft Zorgnetwerk Zenderen de volgende 18 partners in Twente:

Acute Zorg Euregio
Ambulance Oost
De 14 Twentse gemeenten (Samen14)
Dimence
Federatie Eerstelijnszorg Almelo (FEA)
GGD Twente
Spoedpost Huisartsen Twente (SHT)
Landelijke Huisartsen Verenging (LHV) Huisartsenkring Twente
Mediant
Medisch Spectrum Twente (MST)
Menzis Zorgverzekeraar
Mindfit
Regionale Ondersteuningsstructuur Eerstelijnszorg Twente (ROSET)
Twentse Huisartsenonderneming Oost Nederland (THOON)
Vrijgevestigde psychologen en psychiaters
VVT-vertegenwoordigers
Ziekenhuisgroep Twente (ZGT)
Zorgbelang Overijssel

Visie

In 2014 werd de visie door partners van Zenderen als volgt geformuleerd:

“Wij, de zorgaanbieders in de regio Twente, leveren met effectief gebruik van mensen en middelen de beste zorg – zowel in cure en care als in de afstemming tussen zorgverleners- voor de Twentse patiënt door intensief samen te werken op basis van noaberschap. Daarbij maken we bewust gebruik van ieders specifieke kennis en kunde: we zoeken elkaar op en leren van elkaar. Naast het voortdurend verbeteren van de bestaande zorg is er nadrukkelijk aandacht voor innovatie waarbij het patiënten perspectief altijd het uitgangspunt is.”

Doel en ambitie

Het doel van de samenwerking in de netwerkorganisatie Zenderen is om toegankelijke, samenhangende en kwalitatief goede zorg te faciliteren om zo te komen tot een verbetering van de gezondheid en vitaliteit van de individuele burger in de regio Twente. In april 2016 werd de samenwerking bekrachtigd in een samenwerkingsovereenkomst getekend door 19 partners. Opdrachten en projecten werden geïnitieerd in de bestuurlijke themagroepen. De projectorganisatie was in handen van Roset de regionale ondersteuningsstructuur eerstelijnszorg (ROS) in Twente.

Netwerkorganisatie

De samenwerking binnen Zenderen is een netwerkorganisatie. Een netwerkorganisatie is een flexibele organisatie bestaande uit niet-hiërarchisch verbonden onderdelen of teams die een eigen relatie hebben met de omgeving en snel inspelen op veranderingen in die omgeving of op vragen van klanten. De onderdelen werken autonoom en worden eerder gefaciliteerd dan aangestuurd. Er is hierbij sprake van organiseren tussen organisaties, waarbij mensen uit autonome organisaties overgaan op het maken van duurzame afspraken en zo delen van werk op elkaar afstemmen. Dit leidt tot een diversiteit aan samenwerkingsrelaties die een duurzame intentie hebben, maar wel eindig zijn. Lees het interview met Patrick Kenis over netwerkorganisaties.

Hieronder de organisatie van het netwerk:

Herijking visie en ambities

In 2017 werden 180 zorgprofessionals, bestuurders, financiers en andere stakeholders in het zorgnetwerk bevraagd op visie en ambities. De aanleiding was dat de verwachtingen van ‘wat’ een zorgnetwerk zou moeten doen en wat haalbaar en realistisch wordt geacht, sterk uiteen liepen. De uitkomsten van deze vragenlijst zijn gebruikt om met de coördinatiegroep te komen tot een herijking van de visie en ambities.

De coördinatiegroep heeft vijf functies en ambities voor het zorgnetwerk Zenderen geformuleerd:

Wij willen als Zorgnetwerk Zenderen; – elkaar kennen – weten te vinden op inhoud – op de hoogte zijn van elkaars belangen en ontwikkelingen – respecteren – rekening houden met elkaars belangen met als doel de zorg zinnig, doelmatig, kwalitatief goed, in samenhang te kunnen leveren;
Wij zijn een kleine, flexibele op oplossingsgerichte groep, die op de gewenste schaal en met de betrokken stakeholders, initiatieven ontplooien of oplossingen zoeken die tot patiëntenzorg met een hogere waarde leiden;
Wij willen als zorgnetwerk elkaar ontmoeten, informeren over nieuwe ontwikkelingen en elkaar daardoor inspireren met als resultaat dat op de gewenste schaal en met de betrokken stakeholders initiatieven ontstaan die tot patiëntenzorg met een hogere waarde leiden;
Wij willen als groter geheel toekomstgerichte scenario’s uitwerken en proberen deze in concrete doelen te formuleren. Hierin zoeken we naar de win/win situatie;
Wij willen als zorgnetwerk Zenderen zorgaanbieders en betrokken stakeholders in Twente inspireren en verbinden aan een open dialoog over een duurzame gezondheidszorg in Twente.

De geformuleerde ambities weken af van de ambities die staan beschreven in de ondertekende samenwerkingsovereenkomst van 6 april 2016. De nieuwe visie en ambities zijn gedeeld met de netwerkpartners.

Zorgnetwerk Zenderen 2.0

2018

Teksten worden bewerkt. Even geduld a.u.b.

Afgeronde initiatieven en opdrachten

Toelichting op de initiatieven

Binnen het zorgnetwerk Zenderen zijn verschillende opdrachten uitgevoerd. Onderwerpen en opdrachten werden benoemd in de verschillende bestuurlijke themagroepen. Na een verkenning werden onderwerpen omgezet in een procesopdracht of een project. Om tot een succesvol proces of project te komen werden criteria gehanteerd die verwoord zijn in de samenwerkingsovereenkomst. Roset vervulde de rol van procesregisseur of projectleider.

Verkenning van onderwerpen

In de figuur staat een overzicht van onderwerpen die – op verzoek van de bestuurlijke themagroepen – werden verkend.

Van proces naar project

In de verkenning werden onderwerpen nader verduidelijkt en geanalyseerd. Hoe kijken de verschillende netwerkpartners tegen een gekozen onderwerp aan? Er zijn vele perspectieven. Om verschillende redenen zijn daarom onderwerpen beperkt tot de verkenningsfase.

Expertiseteam Geriatrie Twente

De doelstelling van het project Expertiseteam Geriatrie Twente was het faciliteren en ondersteunen van de huisarts bij (complexe zorgvragen van) thuiswonende ouderen. Met onder andere de inzet van een specialist Ouderenzorg zou de kwaliteit van zorg voor kwetsbare ouderen in de huisartsenpraktijk kunnen worden verhoogd. Het project is geïnitieerd vanuit de bestuurlijke themagroep ouderenzorg van het Zorgnetwerk Zenderen. In een werkgroep met projectondersteuning van Roset is onderzocht hoe op de gebieden van eenmalige consultatie, geriatrisch assessment, polyfarmacie en medebehandeling de samenwerking tussen de huisarts en de specialist Ouderenzorg eruit kan zien. In de pilot deden acht huisartsenpraktijken en meerdere thuiszorgorganisaties in Twente mee.Tijdens de pilot bleek dat samenwerking tussen de huisarts en SO nog geen gemeengoed is. Het aantal consultaties door de SO bleek zeer beperkt en dus ook de resultaten waarop kon worden gemonitord. Om deze reden is door de stuurgroep besloten de pilot te stoppen en het project op een pragmatische manier aan te pakken. Voor de huisartsenpraktijken in regio Almelo is een structurele oplossing bedacht. Alle huisartsenpraktijken in deze omgeving zijn gekoppeld aan een ‘vaste’ specialist Ouderenzorg waardoor zij nu gebruik maken van de inzet van de specialist Ouderenzorg. Zo hebben zij niet meer te maken met verschillende contactpersonen en kunnen zij makkelijk en snel patiënten verwijzen voor consultaties.

Wachttijden GGZ

In 2016 werd in de bestuurlijke themagroep ggz het onderwerp wachttijden in de ggz als een gezamenlijk onderwerp en probleem benoemd. Het onderzoek richtte zich op wachttijden in de gehele zorgketen ggz, zowel bij de huisarts, als voor een verwijzing naar diagnostiek en behandeling. Na een verwijzing gelden de zogeheten ‘Treeknormen’. De eerste fase van het onderzoek richtte zich op het proces en variabelen die wachttijd beïnvloeden. In de tweede fase van het onderzoek zijn wachttijden en variabelen gemeten over de gehele keten en besproken in de stuurgroep. De voorkeur van de stuurgroep ging uit naar het bespreken van knelpunten gebonden aan de regio van de instelling samen met de huisartsen(organisaties). Voldoende knelpunten zijn opgehaald tijdens de interviews. Daarmee werd het onderwerp Wachttijden in de ggz van de agenda van het zorgnetwerk Zenderen gehaald. In de bestuurlijke themagroep ggz namen de volgende organisaties deel: Dimence, FEA, Huisartsenkring Twente, Mediant, Menzis, Paaz ZGT en MST, Tactus, Thoon en vrijgevestigden. De onderzoeksopdracht wordt uitgevoerd door Roset.

Flowchart dementie

In 2014 zijn een aantal enthousiaste partijen om tafel gegaan met een gemeenschappelijk doel: het verbeteren van het diagnostisch traject van dementie in Twente. Hiervoor is een flowchart bij het vermoeden van een cognitieve stoornis/dementie ontwikkeld door IZO Twente, THOON, FEA, Dementie Twente en projectondersteuning van Roset. De flowchart ondersteunt de diagnostiek van dementie en de diverse verwijslijnen. Het maakt inzichtelijk welke stappen de huisarts en/of praktijkondersteuner zelf kunnen nemen en naar wie verwezen kan worden voor aanvullende diagnostiek. De flowchart is tijdens verschillende scholingsavonden geïntroduceerd en zijn te vinden op de websites van de betrokken partijen.

Klik hier om de flowchart van de Regio Twente te downloaden

Eenmalige consultatie medisch specialist

Het project ECMS (eenmalige consultatie medisch specialist) is in april 2016 gestart om het meedenken van een specialist met een huisarts te faciliteren. Het gaat daarbij om de inzet van ‘hoofd en handen’ van specialist op het moment dat een huisarts verwacht dat de patiënt wel in de eerste lijn zou kunnen worden geholpen maar twijfelt over diagnose en/of interventie. Ook kan er behoefte zijn aan extra geruststelling naar patiënt toe. Bij ECMS wordt de patiënt eenmalig (fysiek) naar de specialist verwezen of kan een e-consult worden aangevraagd. De huisarts ontvangt het advies en zet de behandeling voort, het eigen risico van de patiënt wordt niet aangesproken. Ervaringen met ECMS door zorgverleners en patiënten zijn zeer positief. Patiënten beoordelen het met een 8,5; huisartsen denken in 88% van de gevallen de zorg verder zelf te kunnen voortzetten! In 77 procent van de gevallen kan de behandeling daadwerkelijk worden voortgezet in de eerste lijn. Ook medisch specialisten beoordelen de inzendingen die gedaan zijn als zeer geschikt. Zie ook het artikel in het tijdschrift De Eerstelijns en de factsheet.

ECMS is een succesvol project geïnitieerd door de ziekenhuizen MST en ZGT, zorggroepen FEA en Thoon, zorgverzekeraar Menzis en projectuitvoering Roset. ECMS wordt via zorgverzekeraar Menzis met geïnteresseerde zorgpartijen geïmplementeerd.