Populatiebekostiging

Onder populatiebekostiging wordt verstaan dat een zorgaanbieder een vast bedrag krijgt per inwoner of verzekerde, ongeacht of er zorg wordt gebruikt. Dit stimuleert zorgaanbieders om doelmatig en met name preventiegericht te werken. Hoe gezonder de burger/patiënt, hoe minder vaak ze bij een zorgaanbieder zullen komen. Populatiebekostiging is het best toepasbaar voor zorg met een duidelijk preventief of wijkgebonden karakter of voor zorg waarbij heldere diagnoses niet op de voorgrond staan, wat het geval is bij veel eerstelijnszorg. 

Het invoeren van populatiebekostiging in deze domeinen van zorg zou een verbetering zijn omdat er vaak nog steeds wordt betaald voor een geleverde service, ook wel productbekostiging, in plaats van dat het gaat om ontzorgen en juist geen productie draaien. Er zijn voor de invoeren van populatiebekostiging een aantal valkuilen te onderscheiden. 

1. Zaken worden te complex worden gemaakt met losse parameters bovenop populatiebekostiging, waardoor de positieve effecten (focus op ontzorgen) verdwijnen omdat er fee-for-service prikkels zijn. 
2. Er wordt vergeten om goede afspraken te maken over de toegankelijkheid van zorg met aanbieders die werken via populatiebekostiging. 
3. Er wordt niet gekeken met populatiebekostiging naar de uitkomsten van de zorg, dit kan leiden tot onderbehandeling of het onterecht doorsturen van patiënten naar de tweede lijn
4. Populatiebekostiging wordt te breed ingezet, terwijl het veel minder geschikt is voor bekostiging van specialistische zorg in de tweede lijn. Dit omdat er veel minder kostenhomogeniteit is in de tweede lijn dan in de eerste lijn. Aanbieders kunnen eenvoudig hun resultaat verhogen door af te zien van dure vormen van zorg.